Γλώσσα - Δ΄ Δημοτικού

Σύμφωνα με τη φιλοσοφία που διέπει το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών της Γλώσσας του Δημοτικού Σχολείου, σκοπός της γλωσσικής διδασκαλίας είναι τόσο η εξοικείωση των μαθητών της Δ τάξης, με τη δομή του γλωσσικού συστήματος όσο και η άσκησή τους στον τρόπο με τον οποίο μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτό το σύστημα για να επικοινωνούν αποτελεσματικά.
Βασική επιδίωξη, λοιπόν, της διδασκαλίας της γλώσσας είναι η ανάπτυξη των ικανοτήτων των μαθητών να κατανοούν και να παράγουν λόγο, προφορικό ή γραπτό, προσαρμοσμένο στην εκάστοτε περίσταση επικοινωνίας (ποιος μιλάει ή γράφει, σε ποιον, για ποιο σκοπό, για ποιο θέμα, πού, πότε) καθώς και η συνειδητοποίηση του τρόπου με τον οποίο ο λόγος αυτός διαφοροποιείται ως προς το λεξιλόγιο, τη γραμματική, τη δομή και το ύφος ανάλογα με το επικοινωνιακό πλαίσιο μέσα στο οποίο εκφέρεται.
Όσον αφορά το γραπτό λόγο, η προσέγγιση που υιοθετείται στο βιβλίο είναι κειμενοκεντρική εφόσον μόνον αυτή αναδεικνύει την επικοινωνιακή φύση του γραπτού λόγου. Τα κείμενα που προτείνονται είναι αυθεντικά και εκπροσωπούν τα δύο βασικά είδη λόγου, δηλαδή τον αναφορικό (αφήγηση, περιγραφή, ανακοίνωση) και τον κατευθυντικό (πρόσκληση, οδηγία, επιχειρηματολογία) και όλα τα είδη κειμένων (αφηγηματικά, περιγραφικά, επεξηγηματικά, κείμενα στα οποία δίνονται οδηγίες, επιχειρηματολογικά).
Επίσης η ανάπτυξη της επικοινωνιακής ικανότητας σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, της φαντασίας και της δημιουργικής σκέψης στο μαθητή είναι βασικοί στόχοι των ασκήσεων και δραστηριοτήτων, έτσι όπως έχουν σχεδιαστεί.

Από το Βιβλίο Δασκάλου της Γλώσσας Δ΄ Δημοτικού

Σ΄ αυτή την ενότητα:

  • Θα διηγηθούμε γεγονότα που έχουμε ζήσει.
  • Θα συμπληρώσουμε μια αίτηση μετεγγραφής.

Θα μάθουμε επίσης:

  • Να χρησιμοποιούμε τα ρήματα στον ενεστώτα, στον παρατατικό και στον εξακολουθητικό μέλλοντα της ενεργητικής φωνής.
  • Να βρίσκουμε το υποκείμενο και το αντικείμενο σε μια πρόταση.
  • Θα γνωρίσουμε πώς μάθαιναν τα παιδιά σε ένα αρχαίο σχολείο
  • και πώς θα μαθαίνουν σε ένα σχολείο του μέλλοντος.

Κείμενα:

Ο Σεπτέμβρης - Aναμνήσεις του καλοκαιριού - Ένα ακόμα σκαλί - Ξημερώνει μια νέα μέρα... Ώρα για σχολείο -  Αστραδενή

2η Ενότητα - Pώτα το νερό... τι τρέχει

Σ΄ αυτή την ενότητα:

  • Θα μάθουμε να περιγράφουμε ένα τοπίο.
  • Θα μάθουμε πώς να παίρνουμε μια συνέντευξη και να την καταγράφουμε.

Θα μάθουμε επίσης:

  • Να ξεχωρίζουμε το κατηγορούμενο σε μια πρόταση.
  • Να κλίνουμε αρσενικά ουσιαστικά σε -ας.
  • Λέξεις και εκφράσεις που έχουν σχέση με το νερό.

Θα γνωρίσουμε:

  • Παραδόσεις που έχουν σχέση με το νερό.
  • Επαγγέλματα που χάθηκαν και είχαν σχέση με το νερό

Κείμενα:

Το νερό συστήνεται - Το ποτάμι τρέχει να συναντήσει τη θάλασσα - Το νερό στη  θρησκεία, στους μύθους και στις παραδόσεις - Ο Νερουλάς - Το νερό ταξιδεύει

3η Ενότητα - To σχολείο γιορτάζει την ελευθερία και τη δημοκρατία

Σ΄ αυτή την ενότητα:

  • Τον αγώνα των Ελλήνων για την ελευθερία, το 1940.
  • Τον αγώνα των Ελλήνων φοιτητών για τη δημοκρατία, το 1973.

Κείμενα:

Οκτώβρης 1940 - Ημερολόγιον από τον πόλεμον του 1940 - Για γέλια και για κλάματα… - Αντίσταση - Γενική έκκληση - Τα κάγκελα

4η Ενότητα - Eμένα με νοιάζει...

Σ΄ αυτή την ενότητα:

  • Να χρησιμοποιούμε επιχειρήματα σε μια συζήτηση.
  • Να γράφουμε επιστολές σε επίσημο και ανεπίσημο ύφος.

Θα μάθουμε επίσης:

  • Να ξεχωρίζουμε το οριστικό άρθρο από τους αδύνατους τύπους της προσωπικής αντωνυμίας.
  • Να κλίνουμε τα προπαροξύτονα αρσενικά ουσιαστικά σε -ος.
  • Να διακρίνουμε την απλή από τη σύνθετη πρόταση.
  • Λέξεις σχετικές με το περιβάλλον.

Θα γνωρίσουμε:

  • Ένα οικολογικό σχολείο.
  • Περιβαλλοντικά προβλήματα στην Ελλάδα και στον κόσμο.

Κείμενα:

Στάση βροχοσταλίδων - Στάση βροχοσταλίδων (συνέχεια) - Χρησιμοποίησέ το ξανά…και ξανά…και ξανά… - Σκουπίδια στη θάλασσα

5η Ενότητα - Ασφαλώς κυκλοφορώ…

Σ΄ αυτή την ενότητα:

  • Να δίνουμε οδηγίες με διαφορετικούς τρόπους.
  • Να περιγράφουμε με λεπτομέρειες ένα περιστατικό. 

Θα μάθουμε επίσης:

  • Με ποιες εγκλίσεις δίνουμε οδηγίες.
  • Να κλίνουμε ουδέτερα ουσιαστικά σε -μα.
  • Να φτιάχνουμε τις οικογένειες των λέξεων «δρόμος» και «τροχός». 

Θα γνωρίσουμε:

  • Τα Πάρκα Κυκλοφοριακής Αγωγής.
  • Σήματα της Τροχαίας 

Κείμενα:

Μάθημα Κυκλοφοριακής Αγωγής - Στο δρόμο με το Σωτήρη - Ένα αλλιώτικο Πάρκο! - Ρόδα είναι και γυρίζει